کاکتوس

عمده‌ترین تکثیر رویشی کاکتوس‌ها قلمه زدن (به انگلیسی: Cutting) است. قلمه زدن در کاکتوس به فصل بستگی دارد و بهترین فصل برای آن اوایل تابستان می‌باشد. بطوری که آن‌ها را در یک بستر سبک و محیط با رطوبت کافی با آبیاری منظم کشت می‌کنند. اما قبل از اینکه قلمهٔ کاکتوس مخصوصاً کاکتوس‌های گوشتی نظیر سرئوس‌ها وارد بسترهای کشت شوند باید شیرآبه گیاه را قطع کرد. برای انجام چنین عملی قبلاً قطعات جدا شده یا قلمه‌های کاکتوس را به مدت چندین ساعت در معرض تابش مستقیم آفتاب در تابستان قرار می‌دادند تا اینکه جریان شیرآبه قطع می‌شد و سپس اقدام به کشت آن می‌کردند. اما امروزه با توجه به اینکه ریشه‌دار کردن گیاهان در کمترین زمان حائز اهمیت است قلمه‌ها را در آب ولرم حدود ۴۵ درجه سانتی گراد قرار می‌دهند؛ که در نتیجه جریان شیرآبه قلمه‌ها قطع می‌شود. سپس آنها را در بستر کاشت قرار می‌دهند. روش معمول این است که قلمه با توجه به سطح برش داده شده چند روزی در سایه وسپس در شن خالی کاشته می‌شود

تکثیر کاکتوس‌ها به دو شیوه انجام می‌شود:

• جنسی
• غیر جنسی

بعضی از کاکتوس‌ها نظیر مامیلاریا گل دهی منظم هر ساله دارند. بذر سیاه رنگ کوچک تولید می‌کنند. بعضی دیگر از کاکتوس‌ها نظیر زیئو کاکتوس که گل‌های بسیار کم دوامی دارند تولید بذر کمتری می‌کنند.

ترکیب خاکی کاکتوس‌ها، باید شنی رسی و درصد بیشتری از شن یا سنگریزه باشد. کاکتوس‌ها آبیاری منظم و با فواصل بیش از گیاهان معمول نیاز دارند و بسته به سرعت رشد و فصل، تعداد و فواصل آبیاری تنظیم می‌شود. کاکتوس‌ها در مناطق گرم و پر نور رشد می‌کنند زیرا بومی آمریکای لاتین هستند. کاکتوس‌ها به نور زیادی احتیاج دارند و در محیط‌های کم نور معمولاً رشد علفی می‌کنند و منظره ظاهری آن‌ها از حالت کاکتوس بودن خارج می‌شود.

(باید دانست که زیر خانواده‌ای به این نام وجود ندارد، دسته کاکتاسه cactaceae درست است که انواع کاکتوسهای ستونی (سروس‌ها) دراین طبقه قرار می‌گیرند)
کاکتوس نوع ساگوارو.

کاکتوس‌های کشیده و مخروطی در زیر خانواده سریوس قرار دارند. این دسته از کاکتوس‌ها در مناطق سردسیری در فضای گلخانه‌ها قابل حفاظت و نگهداری می‌باشند. این گیاهان بدلیل خارهای گزنده و حساسیت‌زا ایجاد مشکل می‌کنند پس در منازل از دسترس بچه‌ها دور نگه دارید. مامیلاریا از جمله کاکتوس‌های کوچک و ریز هستند که گل دهی منظم هر ساله دارند. این کاکتوس بسیار کوچک و دارای فرم دایره‌ای کوچک هستند. گیاه لی توپس که به کاکتوس شباهت دارد عیناً شبیه یک تخته سنگ است که از وسط آن یک گل خارج شده‌است (شبه کاکتوس).

کاکتوس‌های اوپنسیه به فارسی کاکتوس‌های راکتی نامیده می‌شوند. که در برگیرنده انواع کاکتوس‌های برگ پهن، راکتی، زرد، راکت درشت و کوچک هستند. این دسته از کاکتوس‌ها گاهی در مناطق گرمسیری میوه‌های خوراکی تولید می‌کنند که مصارف دارویی دارد.

زتا معمولی باPH حدود ۵/۶ – ۵/۷ نگهداری می‌شوند و قلمه‌های ساقه این گیاهان براحتی در ماسه ریشه‌دار می‌شوند (برای تکثیر مشکلی ندارند).

کاکتوس‌ها به سه گروه زیر تقسیم می‌شوند:

زیر خانواده پرسکیه Pereskia
زیر خانواده اوپنسیه Opuntia
زیر خانواده کاکتاسهcactaceae

برای دانستن تفاوت میان این سه دسته باید به تفاوت‌های ظاهری و ژنتیکی آنها دقت کرد. دسته اول در واقع کاکتوسهایی هستند که کاملاً داری برگ می‌باشند و از نظر ظاهری تا حدودی مانند گلهای رز رونده می‌باشند با این تفاوت که آنها از خانواده کاکتوسها و دارای آرئول هستند. دسته دوم کاکتوسهایی هستند که دارای برگهای موقتی هستند که در جوانه‌های نو ظهور دیده می‌شوند و به سرعت و بر اثر افزایش سن و کمبود رطوبت می‌ریزند. دسته سوم کاکتوسهایی هستند که اصلا و ابدا برگی در آنها مشاهده نمی‌شود که این دسته تمامی خانواده‌های اکینو کاکتوس و انواع سروس‌ها را شامل می‌گردند.

باید توجه داشته باشید که میزان تابش نور و روشنایی محیط نگهداری کاکتوس ها در شکل ظاهری کاکتوس ها، رنگ گل، تعداد گل ها، ساقه ها و شکل غنچه های گل اهمیت فراوانی دارد. اما توجه داشته باشید به طور کلی، کاکتوس ها به نور زیاد (نزدیک پنجره های شرقی و غربی) و نور خیلی زیاد (نزدیک پنجره های جنوبی) نیاز دارند[۲]. نکته حائز اهمیت در مورد میزان نور محیط نگهداری کاکتوس ها در این است که چنانچه نور محیط کم باشد کاکتوس ها طراوت و زیبایی خود را از دست می دهند، و در مورد کاکتوس هایی که گل دارند، توانایی گل دهی خود را از دست می دهند.کاکتوس بعد از مدتی در نور کم ازبین میرود البته نور زیاد در تابستان باعث افتاب سوختگی می شود

این گیاه، به حد متوسط گرما در فصل بهار تا پاییز و شبهای خنک نیاز دارد. هوای زمستان باید خنک باشد (حدود 10 تا 14 درجه سانتی گراد).

کاکتوس هایی که تار دارند باید در محلی با دمای حداقل 16 درجه نگهداری شوند. همچنین توجه داشته باشید که تهویه مناسب از جمله نیازهای کاکتوس است.

بهترین درجه برای نگهداری کاکتوس ها 18 تا 32 درجه سانتی گراد می باشد

یکی از معیارهای تعیین کننده خاک مناسب برای کاکتوسها، آب و هوا می‌باشد. به گونه‌ای که در آب و هوای گرم نیاز این گیاهان به خاک قابل نفوذ و سبک بیشتر احساس می‌شود در حالی که در آب و هوای سرد که گیاهان نیاز به آبیاری چندانی ندارند به خاکی سنگین تر نیاز خواهد بود.

به طور کلی کاکتوسها خاک‌های با PH کمتر از ۷ تا نزدیک به ۷ را می‌پسندند. در بیشتر متون، ترکیب اصلی خاک کاکتوسها در اندازه‌های زیر سفارش شده است